Home
Z dniem 1 grudnia 2021 roku weszła w życie nowelizacja Prawa restrukturyzacyjnego, na mocy której doszło nie tylko do przemodelowania postępowania o zatwierdzenie układu (2.0), oparcia postępowań restrukturyzacyjnych i upadłościowych o Krajowy Rejestr Zadłużonych, ale również m.in. do wprowadzenia nowego wymogu formalnego wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego. Od powyższej daty do wstępnego planu restrukturyzacyjnego należy dołączyć sprawozdanie finansowe dłużnika, sporządzone na dzień przypadający w okresie trzydziestu dni przed dniem złożenia wniosku restrukturyzacyjnego.
Dotychczas sprawozdanie finansowe nie było wymaganym przez ustawę elementem wstępnego planu restrukturyzacyjnego, a co za tym idzie, i wniosku restrukturyzacyjnego. Jedynie w postępowaniu o zatwierdzenie układu (precyzując - w załączeniu do sprawozdania nadzorcy układu) oraz we wniosku o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego należało załączyć bilans sporządzony dla celów postępowania na dzień przypadający w okresie trzydziestu dni przed dniem złożenia wniosku (odpowiednio: o zatwierdzenie układu lub o otwarcie przyspieszonego postępowania restrukturyzacyjnego).
Na podstawie art. 9 ust. 2 p.r., od 1 grudnia 2021 roku wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego nadal musi zawierać wstępny plan restrukturyzacyjny, którego jednak obligatoryjnym elementem stało się sprawozdanie finansowe, sporządzone na dzień przypadający w okresie trzydziestu dni przed dniem złożenia wniosku restrukturyzacyjnego.
Wprowadzona nowelizacją zmiana brzmienia art. 9 p.r. polegała nie tylko na dodaniu ust. 2, uznającego sprawozdanie finansowe za element wstępnego planu restrukturyzacyjnego, ale i ust. 3, zgodnie z którym: Jeżeli dłużnik nie może załączyć sprawozdania, o którym mowa w ust. 2, podaje przyczyny niezałączenia sprawozdania.
Ustawodawca dopuszcza zatem możliwość niezałączenia sprawozdania finansowego do wstępnego planu restrukturyzacyjnego. Wskazuje jednak, że jest to akceptowalne tylko gdy dłużnik nie może załączyć sprawozdania, a ponadto wymaga, aby podać przyczyny niezałączenia sprawozdania finansowego. Jest to zatem wyjątek, który nie może być wykładany rozszerzająco, a zatem tylko w szczególnych przypadkach dopuszczalne będzie procedowanie wniosku restrukturyzacyjnego (analogicznie – dokonanie obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego w postępowaniu o zatwierdzenie układu) bez przedłożenia wspomnianego sprawozdania. W ustawie nie wskazano wprost sankcji za niezłożenie sprawozdania finansowego, lecz jeśli dłużnik sprawozdania nie złoży, względnie przedstawione przez niego wyjaśnienia co do przyczyn jego niezałączenia okażą się niedostatecznie przekonujące dla sądu, należy uznać, że będzie to traktowane jako brak formalny, który uniemożliwi procedowanie wniosku restrukturyzacyjnego.
Wprowadzenie obowiązku przedkładania sprawozdania finansowego nie doprowadziło do uchylenia obowiązku załączania do sprawozdania nadzorcy układu w postępowaniu o zatwierdzenie układu oraz do wniosku o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego bilansu sporządzonego dla potrzeb postępowania na dzień przypadający w okresie trzydziestu dni przed dniem złożenia wniosku. Również brak takiego bilansu będzie brakiem formalnym, tamującym możliwość procedowania wniosku.
Wprowadzenie dodatkowego wymogu formalnego przy wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego łatwo przeoczyć, bowiem pojawił się on niejako przy okazji nowelizacji przepisów prawa restrukturyzacyjnego w zakresie dostosowania przepisów do Krajowego Rejestru Zadłużonych. Tymczasem skutki takiego przeoczenia mogą być dotkliwe dla wnioskodawców, bowiem brak złożenia sprawozdania będzie traktowany – jak należy założyć – jako brak formalny wniosku, który wprawdzie będzie podlegał sanowaniu w odpowiedzi na wezwanie sądu do jego przedłożenia, aczkolwiek wówczas dłużnik-wnioskodawca będzie musiał taki dokument przygotować i złożyć w terminie zakreślonym przez sąd (zasadniczo w terminie 7 dni). Niedochowanie tego terminu może zaś skutkować zwrotem wniosku, a w efekcie odsunie w czasie wdrożenie restrukturyzacji, co z założenia będzie utrudniało jej skuteczne przeprowadzenie.
