Postępowanie restrukturyzacyjne podmiotu emitującego obligacje zostało w przepisach uregulowane w sposób szczególny (art. 362 i nast. p.r.). Wynika to z chęci usprawnienia tego typu postępowań i zapewnienia dodatkowej ochrony obligatariuszom. Jedną z kluczowych odrębności restrukturyzacji prowadzonej wobec emitenta jest to, że wierzyciele będący obligatariuszami co do zasady reprezentowani są w toku procedury przez kuratora ustanowionego przez sąd. Zasadniczo nie podejmują zatem indywidualnych czynności w toku postępowania, a ich interesy, zbiorczo realizuje ustanowiony kurator. Tym niemniej, przepisy przewidują możliwość dopuszczenia obligatariusza do - mówiąc w uproszczeniu - samodzielnego udziału w sprawie. Warto wiedzieć zatem, w jaki sposób kurator reprezentuje obligatariusza w toku postępowania, a także na jakich zasadach obligatariusz może być dopuszczony do udziału w sprawie.
Osoba kuratora ma służyć przede wszystkim zabezpieczeniu praw obligatariuszy w toku postępowania restrukturyzacyjnego emitenta. Rolą kuratora w postępowaniu jest reprezentacja praw ogółu obligatariuszy. Oznacza to, że kurator dba o interesy wszystkich posiadaczy obligacji w ramach postępowania restrukturyzacyjnego. Podejmowane przez kuratora działania, w tym również oddanie głosu nad układem, winny wyważać interes wszystkich wierzycieli z obligacji, chroniąc w jak największym stopniu ich wspólny, zbiorowy interes. Dłużnik, nadzorca sądowy albo zarządca w toku postępowania restrukturyzacyjnego udzielają kuratorowi wszelkich informacji potrzebnych dla pełnienia przez niego funkcji. Kurator uprawniony jest nadto do przeglądania ksiąg i dokumentów restrukturyzowanego dłużnika. Również na zgromadzeniu wierzycieli kurator ma prawo głosu, jednak tylko w sprawach, które mogą mieć wpływ na prawa obligatariuszy. Warto dodać, że kurator powołany dla reprezentowania praw obligatariuszy ma obowiązek składania sędziemu–komisarzowi sprawozdań, w których przedstawia czynności zrealizowane w okresie sprawozdawczym. Sprawozdania te składa w terminie wyznaczonym przez ustawę, czyli raz na miesiąc.
Pomimo ustanowienia przez sąd kuratora, obligatariuszom przysługuje prawo do działania w postępowaniu restrukturyzacyjnym również osobiście lub przez pełnomocnika, ale tylko wtedy, gdy zostali dopuszczeni do udziału w postępowaniu przez sędziego-komisarza.
Sędzia-komisarz dopuszcza zaś obligatariusza do udziału w postępowaniu na jego wniosek, po wykazaniu, że przysługują mu prawa z obligacji. Wniosek o wyłączenie spod kurateli obligatariusz kieruje do sędziego-komisarza i wnosi za pomocą systemu teleinformatycznego (Krajowego Rejestru Zadłużonych). Wniosek składa się na dedykowanym formularzu o nr 20143 – Wniosek obligatariusza o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Natomiast wykazanie praw z obligacji może nastąpić zwłaszcza poprzez dołączenie do wniosku świadectwa depozytowego. Po dopuszczeniu do udziału, obligatariusz korzysta ze wszystkich praw uczestnika postępowania. Obligatariusz dopuszczony do udziału w postępowaniu działa w nim samodzielnie, w szczególności samodzielnie głosuje nad układem i może samodzielnie składać środki zaskarżenia. Niemniej, obligatariuszowi nie przysługują uprawnienia stricte zastrzeżone dla kuratora (np. uprawnienie do przeglądania ksiąg i dokumentów dłużnika).
Prawo restrukturyzacyjne nie reguluje kwestii tego, w jakim terminie obligatariusz może wystąpić z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Wobec powyższego wydaje się, iż obligatariusz może złożyć taki wniosek nawet na zgromadzeniu wierzycieli zwołanym w celu głosowania nad układem. Wyrażane są jednak postulaty, aby sądy w ramach tzw. dobrych praktyk wskazywały postulowany termin na złożenie przez obligatariuszy wniosku o dopuszczenie do samodzielnego udziału w postępowaniu.
W toku postępowania restrukturyzacyjnego, co do zasady prawa obligatariuszy reprezentuje kurator wyznaczony przez sąd. Tym niemniej warto pamiętać, że ustawodawca, kierując się do aktywnych obligatariuszy, przewidział również ścieżkę proceduralną umożliwiającą samodzielne uczestnictwo w postępowaniu restrukturyzacyjnym emitenta obligacji, w tym samodzielne głosowanie nad układem.