Home
Spośród trzech form pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców ostatnią i bez wątpienia najszerszą stanowi pomoc na restrukturyzację. Podstawowym celem tego rodzaju wsparcia jest przywrócenie przedsiębiorcy zdolności do bieżącego pokrywania kosztów działalności gospodarczej, w takim zakresie by nie zachodziła konieczność ponownego udzielenia pomocy publicznej przez co najmniej 10 lat. Uogólniając, niezależnie od wybranego instrumentu pomocy na restrukturyzację, ma się ona przyczynić do przywrócenia długookresowej rentowności działalności i dobrej sytuacji przedsiębiorcy na rynku.
Pomoc na restrukturyzację zasadniczo jest udzielana:
Za trudności społeczne czy niedoskonałości rynku ustawodawca przyjmuje także ryzyko opuszczenia rynku przez przedsiębiorcę znajdującego się w trudnej sytuacji ekonomicznej w wyniku trudności związanych z zaistnieniem epidemii COVID-19.
W pierwszej kolejności należy podkreślić, że pomoc na restrukturyzację może być udzielona
w zakresie minimum niezbędnego do przywrócenia przedsiębiorcy długookresowej zdolności do konkurowania na rynku. Ponadto, pomoc ta może być jedynie uzupełnieniem wkładu własnego przedsiębiorcy w koszty procesu restrukturyzacji. Wkład powinien być realny i pochodzić z zasobów własnych przedsiębiorcy, udziałowców lub grupy kapitałowej, nowych inwestorów czy wierzycieli. Nie mogą go zatem stanowić przyszłe zyski przedsiębiorcy czy środki uzyskane z wcześniej udzielonej pomocy.
Instrument pomocy na restrukturyzację może dotyczyć różnego jej zakresu. Ustawa wymienia aż sześć dopuszczalnych środków pomocowych:
Ostatnia forma pomocy dotyczy kary administracyjnej i może być udzielona poprzez odroczenie terminu jej wykonania lub rozłożenie na raty, umorzenie w całości lub części administracyjnej kary pieniężnej, czy umorzenie w całości lub w części naliczonych odsetek za zwłokę. Warunkiem udzielenia pomocy w postaci ulgi w wykonaniu administracyjnej kary pieniężnej jest przeznaczenie równowartości udzielonej pomocy na realizację planu restrukturyzacji. Co istotne, pomocy w zakresie ulgi w wykonaniu kary administracyjnej udziela organ, który ją nałożył. Przedsiębiorca ubiegający się o ulgę w wykonaniu administracyjnej kary pieniężnej może wnioskować równolegle o inną formę wsparcia w ramach pomocy na restrukturyzację.
Ustawa zawiera szczegółowy katalog wytycznych, które powinien spełniać wniosek przedsiębiorcy o udzielenie pomocy na restrukturyzację. Żaden z wymienionych jego elementów nie powinien zostać pominięty. Ponadto, wśród załączników do wniosku ustawodawca wymienia jeden szczególnie istotny w postaci planu restrukturyzacji. Plan ten poza szeregiem wytycznych, ma przedstawiać planowane środki restrukturyzacyjne, które przywrócą przedsiębiorcy nie tylko rentowność, ale w szczególności długoterminową zdolność do konkurowania na rynku. Co więcej, każdy z przyjętych środków restrukturyzacji powinien być szczegółowo opisany, wyjaśniony
i uzasadniony. Na przedsiębiorcy ciąży obowiązek wdrożenia planu restrukturyzacji poprzez realizację jego założeń w oparciu o wytyczne decyzji w przedmiocie udzielenia pomocy na restrukturyzację. W przypadku gdyby okazało się, że w jakimś zakresie realizacja zamierzonych działań nie jest możliwa, ustawa dopuszcza możliwość zmiany planu restrukturyzacji.
Jeżeli przedsiębiorca kiedykolwiek wcześniej otrzymał pomoc, ma obowiązek poinformować o tej okoliczności w treści wniosku, wskazując zarówno wysokość otrzymanej pomocy, jej formę, przeznaczenie, podstawę prawną oraz datę udzielenia. Jeśli zaś zamierza ubiegać się o pomoc w formie ulgi w wykonaniu administracyjnej kary pieniężnej do wniosku o pomoc na restrukturyzację załącza także wniosek o udzielenie ulgi.
Bardzo istotną kwestię stanowią okoliczności wyłączające udzielenie pomocy publicznej na restrukturyzację. Wśród nich ustawa wymienia działania przedsiębiorcy, które ograniczają się jedynie do restrukturyzacji jego zobowiązań oraz takie, które co prawda są oparte na nowych inwestycjach jednak nie takich, które są niezbędne dla przywrócenia przedsiębiorcy trwałej zdolności do samodzielnego pokrywania kosztów wykonywanej działalności. Celem pomocy publicznej na restrukturyzację jest umożliwienie przeprowadzenia działań reorganizacyjnych w przedsiębiorstwie przywracających konkurencyjność na rynku, a nie jedynie redukcja zobowiązań.
Ustawa o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców, odnosi się również do przedsiębiorców, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji ekonomicznej na skutek epidemii COVID-19. Wówczas pomoc może być dofinansowana ze środków Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 utworzonego w strukturach Banku Gospodarstwa Krajowego.
W dobie trwającej pandemii oraz jej skutków jest to zapis niezbędny również z uwagi na limit kwotowy wydatków z budżetu państwa przeznaczonych na realizację pomocy w ramach omawianej ustawy wynoszący co roku jedynie 120 000 000,00 zł.
Ustawa weszła w życie 11 sierpnia 2020 r. a zatem przedsiębiorcy mogą składać już pierwsze wnioski o udzielenie pomocy publicznej. Na obecnym etapie nową regulację należy uznać za niezwykle potrzebną. Praktyka pokaże, czy pomoc została udzielona we właściwym czasie oraz czy trafiła do przedsiębiorców, którzy jej potrzebowali i jednocześnie byli w stanie spełnić określone ustawą kryteria.
